UGONJWA WA BAWASIRI
Bawasiri, au hemorrhoids kwa Kiingereza, ni ugonjwa unaosababishwa na kuvimba au kujaa kwa mishipa ya damu katika eneo la mkundu au puru. Hali hii inaweza kuwa ya ndani (ndani ya puru) au ya nje (nje ya puru). Hapa kuna maelezo kuhusu dalili, chanzo, na tiba ya bawasiri:
Dalili za Bawasiri
- Maumivu: Maumivu kwenye eneo la puru, hasa wakati wa kujisaidia.
- Kuvimba: Kuwepo kwa uvimbe katika eneo la puru.
- Kutokwa na damu: Damu inayoonekana kwenye kinyesi au kwenye karatasi ya choo baada ya kujisaidia.
- Kuwashwa: Kuwashwa au kuhisi kuchomeka katika eneo la puru.
- Kujitokeza kwa bawasiri: Katika bawasiri ya nje, mishipa inaweza kujitokeza nje ya puru na inaweza kuhisi kama uvimbe laini.
Chanzo cha Bawasiri
- Shinikizo kubwa katika mishipa ya damu: Shinikizo linapotokea kwenye mishipa ya damu katika eneo la puru, linaweza kusababisha mishipa hiyo kuvimba. Hii inaweza kusababishwa na:
- Kujisaidia kwa nguvu: Kupiga puru wakati wa kujisaidia.
- Kukaa kwa muda mrefu chooni: Kukaa muda mrefu bila kujisaidia.
- Kusahau haja ndogo au kubwa: Kutoenda haja kwa wakati unaofaa.
- Lishe isiyo na nyuzi: Kutokula vyakula vyenye nyuzi za kutosha (kama matunda, mboga mboga, na nafaka) kunaweza kusababisha kufunga choo, hali inayoongeza shinikizo kwenye puru.
- Uzito wa mwili: Uzito kupita kiasi unaweza kuleta shinikizo zaidi kwenye mishipa ya damu katika eneo la puru.
- Mimba: Wanawake wajawazito wanaweza kupata bawasiri kutokana na shinikizo la uzito wa mtoto kwenye mishipa ya damu.
Tiba ya Bawasiri
- Mabadiliko ya lishe: Kula vyakula vyenye nyuzi nyingi kama matunda, mboga mboga, na nafaka ili kuepuka kufunga choo.
- Kutumia dawa za kupunguza maumivu: Dawa za kupunguza maumivu kama paracetamol au ibuprofen zinaweza kusaidia kupunguza maumivu.
- Matumizi ya krimu au mafuta: Kuna krimu maalum zinazosaidia kupunguza kuvimba na kuwashwa kwa bawasiri.
- Kujisaidia mara kwa mara: Usisubiri kujisaidia wakati unahisi haja; kujisaidia mara kwa mara kunapunguza shinikizo kwenye puru.
- Matibabu ya upasuaji: Katika kesi za bawasiri kali, upasuaji unaweza kuwa chaguo la mwisho ili kuondoa bawasiri. Hii inaweza kujumuisha njia kama hemorrhoidectomy au banding.
